ODCZYN GLEBY


Odczyn gleby wiąże się z obecnością w roztworze glebowym jonów wodorowych H+ i wodorotlenowych OH-. Jeżeli w przewadze występują jony wodorowe, to gleba ma odczyn kwaśny, wodorotlenowy - zasadowy. Jeśli zaś obie grupy jonów występują w równowadze, mówimy o odczynie obojętnym. Jednostką odczynu gleby jest pH, czyli ujemny logarytm ze stężenia jonów wodorowych. Skala pH wynosi od 0 do 14. Im niższa jest wartość pH, tym bardziej kwaśna jest gleba.
Uważamy, że gleba ma odczyn: silnie kwaśny, jeżeli pH < 4,5 Kwaśny pH = 4,6-5,5 słabo kwaśny = 5,6-6,5 Obojętny pH = 6,6-7,2 Zasadowy pH > 7,2
Zmiany odczynu glebowego nie następują łatwo, bowiem gleby odznaczają się tzw. właściwościami regulującymi (buforowymi), tj. zdolnością przeciwdziałania nagłym i dużym zmianom odczynu występującym przy działaniu na nie kwasem lub zasadą. Czynnikiem, któremu gleby zawdzięczają zdolności regulujące, jest koloidalny kompleks glebowy. Im większe zdolności buforowe ma gleba, tym większych potrzeba ilości zasad lub kwasów do jej odkwaszania lub zakwaszania. Na ogół gleby piaszczyste odznaczają się małymi zdolnościami buforowymi, natomiast gleby próchnicze, pyłowe, gliny i iły - dużymi.
Większość gleb w Polsce ma odczyn słabo kwaśny. Dla roślin na ogół korzystniejszy jest odczyn zbliżony do obojętnego. Spośród roślin ozdobnych odczyn taki preferują np. róże, goździki, chryzantemy. Odczynu słabo kwaśnego (pH 6,0-6,8) wymagają begonie, paprocie i palmy. Nieliczne rośliny, np. należące do rodziny wrzosowatych (Ericaceae) jak wrzosy, wrzośce, różaneczniki czy azalie, wymagają odczynu kwaśnego.
Odczyn gleb można regulować przez ich właściwe nawożenie. W celu odkwaszania gleby stosuję się nawozy wapniowe. Zabieg taki nazywamy wapnowaniem.  Odkwaszająco na glebę wpływa również obornik.
Odczyn gleby wywołuje silnym wpływ na ilościowy i jakościowy skład mikroflory gleb. W miarę wzrostu zakwaszania zwiększa się ilość grzybów, A zmniejsza się ilość bakterii. Zmiany tego rodzaju są niekorzystne z punktu widzenia uprawy roślin. Wpływ kwaśnego odczynu gleby na wzrost roślin zależy od ich gatunku, gdyż różna jest wrażliwość systemu korzeniowego na stężenia jonów wodorowych w glebie oraz na niedostatek przyswajalnego wapna, A czasem także i fosforu, spowodowany dużą właściwością gleby.

Określanie odczynu gleby wykonuje się różnymi metodami. Najstarsza z nich to wykorzystanie kwasomierza, inaczej pehametru Hellinga. Rolnik czy ogrodnik mogą go użyć bezpośrednio na polu. Barwa odczynnika, którym zalewamy próbkę gleby, porównana z umieszczoną na przyrządzie skalą kolorymetryczną, wskazuję jej orientacyjną kwasowość. Dokładne wyniki podają stacje chemiczno-rolnicze po dokonaniu analizy przesłanych próbek gleby.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz