Szałwia

Pojawiające się od maja aż do września wysmukłe kwiatostany szałwii  Salvia mogą mieć kolor fioletowy, niebieski, różowy, biały lub czerwony. Równie dekoracyjne są liście. U rozmaitych odmian mają barwę srebrzystozieloną, czerwonobrązową, czekoladową, purpurową bądź żółtawą, nie brak też takich o liściach dwu i trójbarwnych. Różnią się między sobą również wysokością (osiągają od kilkunastu centymetrów do mera) i pokrojem, a nawet zapachem. Szałwie są stworzone do ogrodów w stylu wiejskim. Cudownie komponują się w obecności krwawników i i dzielżanów.

Rozmnażanie:

Szałwie możemy rozmnożyć poprzez siew nasion, w marcu pod osłonami lub w kwietniu i maju na rozsadniku. Gdy siewki wytworzą 3-4 liście, przesadzamy je na miejsce stałe. Inne sprawdzone metody to podział kępy po kwitnieniu lub ukorzenienie sadzonek z parą liści pobieranych wiosną. 

Gatunki i odmiany:

Czerwone jednoroczne szałwie lśniące należą do najpopularniejszych kwiatów jednorocznych. Równie atrakcyjne są bylinowe gatunki tych roślin. Większość kwitnie od maja do lipca, ale jeśli przytniemy przekwitłe kwiatostany, jesienią powtórzą swój popis. Najbardziej wśród nich znana jest szałwia omszona Salvia nemorosa, osiąga do 80 cm wysokości. Największe wrażenie robi posadzona w większej grupie, sprawdzi się też na obwódki oraz na słoneczne rabaty w towarzystwie bylin o kontrastowym wybarwieniu, np. żółtych nachyłków lub czerwonych monard. Występuje w wielu odmianach o zróżnicowanej kolorystyce, od ciemnego fioletu, przez czerwień, po biel.

Jak pielęgnować witalne byliny!?

Nazwa	Stanowisko	Kolor	Wysokość	Choroby
Bodziszek	Słoneczne, cieniste, półcieniste	Białe, różowe, fioletowe, niebieskie	10-70 cm	Bardzo odporny
Dyptam	Słoneczne	Białe, różowe, fioletowe	40-120 cm	Bardzo odporny
Dzielżan	Słoneczne	Żółte, pomarańczowe, czerwone, brązowe	50-200 cm	Średnio odporny
Dzwonek	Słoneczne	Białe, niebieskie, fioletowe, różowe	10-150 cm	Odporne
Funkia	Cieniste lub półcieniste	Białe, fioletowe	10-120 cm	Wrażliwy
Goryczka	Słoneczne	Niebieskie, białe, fioletowe, żółte	5-120 cm	Średnio odporny
Goździk	Słoneczne	Białe, różowe, czerwone, fioletowe	5-50 cm	Średnio odporny
Jeżówka	Słoneczne	Różowe, czerwone, fioletowe, żółte, pomarańczowe	40-150 cm	Bardzo odporny
Kłosowiec	Słoneczne	Białe, niebieskie, fioletowe,żółte, pomarańczowe, różowe	30-200 cm	Odporny
Krwawnik	Słoneczne	Białe, żółte, czerwone, różowe	10-150 cm	Bardzo odporny
Liliowiec	Słoneczne lub pólcieniste	Białe, fioletowe, żółte, pomarańczowe, czerwone, różowe	20-150 cm	Odporny
Liatra	Słoneczne	Różowe, białe, fioletowe	30-100 cm	Średnio odporny
Łubin	Słoneczne	Białe, fioletowe, żółte, pomarańczowe, różowe, niebieskie, czerwone, zielonkawe	80-150 cm	Wrażliwy
Mak	Słoneczne	Czerwone, białe, różowe, fioletowe, pomarańczowe, żółte	10-120 cm	Średnio odporny
Miechunka	Słoneczne	Białe	60-100 cm	Odporny
Mikołajek	Słoneczne	Niebieskie, fioletowe, zilone	30-150 cm	Bardzo odporny
Orlik	Słoneczne lub pólcieniste	Niebieskie, białe, fioletowe, żółte, pomarańczowe, różowe, czerwone	20-100 cm	Średnio odporny
Ostróżka	Słoneczne	Niebieskie, białe, fioletowe, różowe	80-200 cm	Wrażliwy
Piwonia	Słoneczne lub pólcieniste	Białe, różowe, czerwone, fioletowe	60-120 cm	Wrażliwy
Płomyk	Słoneczne	Białe, fioletowe, żółte, pomarańczowe, różowe, niebieskie, czerwone, zielonkawe	Wiechowaty 40-120 cm	Wrażliwy
Przetacznik	Słoneczne lub pólcieniste	Niebieskie, białe, fioletowe	5-60 cm	Odporny
Przywrotnik	półcieniste	Żółte, zielonkawe	20-50 cm	Bardzo odporny
Pysznogłówka	Słoneczne	Czerwone, różowe, żółte, fioletowe, pomarańczowe	60-120 cm	Wrażliwy
Rozchodnik	Słoneczne	Białe, żółte, różowe, czerwone	5-50 cm	Bardzo odporny
Rudbekia	Słoneczne	Żółte, pomarańczowe, czerwone, brązowe	80-200 cm	Odporny
Szałwia	Słoneczne	Fioletowe, niebieskie, białe, różowe, czerwone, żółte, pomarańczowe	30-120 cm	Bardzo odporny
Tawułka	półcieniste	Żółte, białe, purpurowe	20-200 cm	Bardzo odporny
Tojeść	półcieniste	Żółte, białe, purpurowe	5-80 cm	Bardzo odporny
Żurawka	Słoneczne lub pólcieniste	Różowe, czerwone, brązowe	15-60 cm	Średnio odporny

Ściółkowanie gleby

Jest jednym z najprostszych sposobów na polepszenie warunków wzrostu i rozwoju roślin. Jakie korzyści daje? Po pierwsze, ogranicza rozwój chwastów, które są dużą konkurencją dla roślin w pobieraniu wody oraz składników pokarmowych. Po drugie, ogranicza parowanie wody, dzięki czemu gleba pod ściółką cały czas pozostaje wilgotna, nawet podczas dłuższego okresu bezdeszczowego. Po trzecie, zimą zmniejsza głębokość przemarzania gleby, co skutecznie chroni korzenie przed trwałym uszkodzeniem.

Nawożenie

Aby byliny dobrze się rozwijały, musimy zapewnić im luźną, przepuszczalną glebę, a także właściwe stanowisko. Co roku lub co dwa lata należy je zasilić dobrze rozłożonym kompostem. Jedynie byliny duże i obficie kwitnące wymagają większej troski. Pierwszy raz trzeba zasilić je wczesną wiosną, by wypuściły pędy, drugi raz - krótko przed kwitnieniem. Byliny posadzone na rabacie w cieniu lub półcieniu maja z reguły mniejsze zapotrzebowanie na składniki odżywcze niż te, które rozwijają się na stanowisku skończonym.

Solidne podpory

Niezbędne dla bylin gigantów!

Są takie gatunki, których pędy wyrastają wysoko ponad rabatę. Wygląda to pięknie, ale, niestety, niesie ryzyko obłamania kwiatostanów pod ich własnym ciężarem, zwłaszcza podczas wietrznej, deszczowej pogody. Szczególnie narażone na takie uszkodzenia są ostróżka i piwonie. Najprostszą podporę dla bylin wykonamy, wbijając wokół nich pędy bambusa (leszczyny, wierzby), a następnie obowiązujące całość mocno sznurkiem. Gotowe podpory w postaci drucianych czy plastikowych obejm możemy kupić w centrach ogrodniczych lub szkółkach. O zabezpieczeniu bylin warto pomyśleć, zanim te się rozrosną - inaczej możemy łatwo uszkodzić młode pędy.

Sposób na więcej kwiatów

Warto zbierać nasiona!

Nasiona niektórych gatunków bylin, np. orlików, warto zebrać, zwłaszcza ich naturalnych, dzikich form. Posłużą nam do uzyskania nowych roślin. Zazwyczaj większą skuteczność ma siew do kuwet i skrzynek niż bezpośrednio do gruntu. Nasiona zbieramy popołudniami, w dni suche, gdy nasienniki zaczynają brązowieć, ale jeszcze przed ich całkowitym przekwitnięciem. Najpierw ścinamy dojrzałe owocostany, a następnie ostrożnie wysypujemy nasiona do naczynia i odstawiamy, by wyschły. Przesypujemy je do papierowej torebki, opisujemy i przechowujemy w chłodnym i ciemnym miejscu. Pamiętajmy, że nasiona niektórych roślin, np. dzwonków, by mogły wykiełkować, musza przejść okres chłodów.

Kwitnienie na bis

Gdy przekwitną ścinamy!

Wytworzenie nasion kosztuje rośliny mnóstwo energii, osłabia je i niekorzystnie wpływa na ich dalszy rozwój. Dlatego jeśli nie zamierzamy ich wysiewać, systematycznie ścinamy przekwitłe kwiaty, nim zdążą zawiązać się owoce. Dzięki temu przedłużamy kwitnienie i zapobiegamy niechcianym samosiewom. Gdy pierwsze kwitnienie minie, niektóre byliny kwitnące wczesnym latem warto przyciąć nisko nad ziemią ( ok. 10 cm), bo zabieg ten pobudza je do powtórnego zawiązania kwiatów. Tak możemy postąpić np. z ostróżkami, szałwiami, kocimiętkami i jarzmiankami. Po przycięciu zakwitają one (choć słabiej) we wrześniu. Gatunki kwitnące pod koniec lata już raczej nie ponawiają kwitnienia.

Sadzenie i dzielenie

Termin wiosenny najlepszy!

Byliny najlepiej sadzić wiosną. O tej porze roku, przy umiarkowanych temperaturach i częstych opadach deszczu, przyjmują się one znacznie łatwiej. Wymagają one pielęgnacji, zwłaszcza podlewania, szybciej też uzyskuje efekt ozdobny. W tym czasie wybór gatunków i odmian jest największy, a rośliny są stosunkowo tanie. Sadzonki oferowane w pojemnikach można sadzić na rabatach praktycznie do jesieni. Po kilku latach uprawy w jednym miejscu byliny można podzielić. Zabieg ten warto wykonywać z co najmniej 3 powodów. Po pierwsze, by uchronić starzejące się rośliny przed coraz słabszym kwitnieniem i karłowaceniem; po drugie, by przeprowadzać e na nowe, lepsze stanowisko; po trzecie, by je rozmnażać. Zwykle gatunki kwitnące wiosną dzielimy jesienią - wiosną, przed wypuszczeniem pędów. Byliny wykonujemy ostrożnie z ziemi i dzielimy za pomocą noża lub szpadla. Mniejsze korzenie można rozerwać rękoma.